Nowy Polski Ład

Jeszcze w tym miesiącu rząd ma przedstawić Nowy Polski Ład, czyli plan działań i reform w wielu dziedzinach życia gospodarczego i społecznego.

Inwestycje w zieloną gospodarkę są ogromną szansą na dokonanie jakościowego i technologicznego przełomu w naszej gospodarce. Z badań Lewiatana przeprowadzonych wśród firm członkowskich wynika, że 40% przedsiębiorców uważa, że działania w tym kierunku są bardzo potrzebne. Firmy dostrzegają, że czysta energia, ochrona klimatu, to nie temat zastępczy, lecz szansa na zielony impuls gospodarczy, niezmiernie ważny dla szybszego wyjścia z kryzysu gospodarczego. Już w tym roku uruchomione mają zostać  ogromne środki na transformację energetyczną, technologiczną i społeczną, które będą pochodziły zarówno z wieloletnich ram finansowych UE na lata 2021-2027 oraz Funduszu Odbudowy. W Nowym Polski Ładzie inwestycje w zieloną gospodarkę powinny mieć absolutny priorytet.

Konfederacja Lewiatan rekomenduje 10 rozwiązań dotyczących energetyki, transportu i przemysłu, które powinny się w nim znaleźć. Inwestycje w zieloną gospodarkę są szansą na zwiększenie konkurencyjności polskich firm.

1. Decentralizacja sektora energii 

Na świecie od dłuższego czasu postępuje decentralizacja produkcji energii. W Polsce obserwujemy rozwój tego trendu dopiero od 2019 roku, dlatego też konieczna jest popularyzacja technologii wytwarzania energii z OZE wśród gospodarstw domowych i przedsiębiorstw. Warto podjąć też działania, które pomogą przedsiębiorstwom osiągnąć samowystarczalność energetyczną w oparciu o OZE, wdrożyć rozwiązania biznesowe oparte na długoterminowych umowach między nimi i dostawcami energii z OZE.

2. Sprzyjająca legislacja oraz programy wsparcia

Aby cały sektor odnawialnych źródeł energii rozwijał się dynamicznie, konieczne są zmiany w ustawie o odnawialnych źródłach energii oraz tzw. ustawie antywiatrakowej, liberalizujące zasadę „10h”  Należy też rozwijać systemy wsparcia finansowego OZE ze środków publicznych.

3. Wykorzystanie morskich farm wiatrowych

Morskie farmy wiatrowe stanowią w Polsce niszę biznesową, czekającą na zagospodarowanie. To również szansa na rozwój ekonomiczny kraju oraz gwarancję bezpieczeństwa energetycznego.

4. Modernizacja sieci elektroenergetycznej

Aby rozwijać energetykę rozproszoną  i elektromobilność, korzystać z magazynowanej energii oraz elastycznego krajowego systemu elektroenergetycznego, potrzebujemy sprawnej i nowoczesnej sieci przesyłającej i dystrybuującej energię. Programowi rozwoju sieci powinna towarzyszyć zmiana modelu funkcjonowania rynku energii, w tym wprowadzenie rynku lokalizacyjnego.

5. Inteligentne sieci dystrybucyjne/ inteligentne liczniki

Inteligentne sieci dystrybucyjne umożliwiają przyłączanie i pracę coraz większej liczby rozproszonych źródeł OZE, rozwój rynku prosumentów (np. mikrowytwórców energii), obniżenie kosztów funkcjonowania sieci i zapewnienie energii dla elektromobilności. Upowszechnienie tych urządzeń to szansa rozwojowa dla rodzimych przedsiębiorstw z branży IT.

6. Termomodernizacja budynków

Nie trzeba nikogo przekonywać, że jest to najskuteczniejszy sposób na zmniejszenie zapotrzebowania na energię do ogrzewania zimą i chłodzenia latem. Z perspektywy indywidualnej to również więcej pieniędzy w domowym budżecie.

Promujmy projekty tzw. głębokiej termomodernizacji, obejmujące zarówno termoizolację samego budynku, jak i wymianę źródeł ciepła oraz zastosowanie nowoczesnych źródeł energii elektrycznej w budynkach mieszkalnych jedno- i wielorodzinnych, użyteczności publicznej oraz obiektach przemysłowych.

7. Transformacja sektora ciepłowniczego

Transformacja sektora ciepłowniczego zbyt długo pozostawała na uboczu krajowej polityki energetycznej. W rezultacie Polska ma w sezonie grzewczym najgorszej jakości powietrze (powód – smog).

Konieczna jest zmiana modelu rynku ciepła (przepisów taryfowych i pozataryfowych), tak aby ramy prawne wspierały transformację, a także znaczące nakłady finansowe, również ze środków publicznych, na modernizację systemów ciepłowniczych i wymianę nieefektywnych źródeł ciepła w budynkach ogrzewanych indywidualnie.

8. Optymalne zużycie energii w przemyśle i usługach

Do  realizacji celów środowiskowych i społecznych niezbędna jest  poprawa efektywności energetycznej, czyli zmniejszenie ilości energii potrzebnej do dostarczania produktów i usług. Obowiązujący system białych certyfikatów, który miał promować tego typu inwestycje, wciąż nie zapewnia odpowiednich bodźców, konieczna jest więc jego modyfikacja. Ważna jest również promocja różnych form współpracy i finansowania działań np. w ramach usług ESCO (przedsiębiorstwa świadczące usługi energetyczne), z wykorzystaniem kontraktów EPC (kontrakty z gwarantowanym poziomem oszczędności energii) i w ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego.

9. Niskoemisyjny transport

Poprawa jakości powietrza jest ściśle związana z rozwojem nisko- i zeroemisyjnego transportu publicznego i indywidualnego, który potrzebuje szeroko dostępnej infrastruktury do ładowania pojazdów, w tym sieci szybkich ładowarek. Preferowane kierunki działań ze strony popytowej obejmują wsparcie promujące zakup lub leasing nowych nisko- i zeroemisyjnych pojazdów (elektrycznych i hybrydowych) w oparciu o bodźce finansowe i behawioralne oraz modernizację taboru w transporcie publicznym na niskoemisyjny (elektryczny, hybrydowy czy wodorowy).

10. Technologie przyszłości

Energetyka wiatrowa na lądzie oraz słoneczna są już efektywne ekonomicznie. Aby dodatkowo zwiększyć ich opłacalność, trzeba rozwijać towarzyszące im technologie, takie jak magazyny energii elektrycznej czy samochody elektryczne. Czynnikiem sprzyjającym poprawie pozycji Polski jest wzmacnianie popytu wewnętrznego, który powinien być wykreowany poprzez przewidywalne regulacje w zakresie rozwoju odnawialnych źródeł energii, w tym kontynuacji systemu wsparcia OZE, rozwoju transportu nisko – i zero emisyjnego oraz długoterminowej strategii wodorowej.